Maghanda ngayon saka-sakaling magkaroon ng paglikas.
Ang mga paglikas ay mas karaniwan pa kaysa sa namamalayan ng mga tao.Ang mga usnog at baha ay pinakamadalas na nagdudulot ng mga paglikas sa U.S. at halos taun-taon, ang mga taong nasa mga baybayin ay lumilikas habang paparating ang mga hurricane.Dagdag pa rito, daan-daang beses sa isang taon, ay may pagpapakawala ng mga mapanganib na sustnasiya ang mga aksidente sa transportasyon at industriya, na tumutulak sa mga tao na lisanin ang kani-kanilang mga bahay.
Sa ilang pagkaaktaon, nagpapasiya an gmga lokal na opisyal na ang mga panganib ay nakamamatay at hihingin ang sapilitang paglilikas.Sa iba pa, ipinapayo ang paglikas o ang mismong mga sambahayan ay nagpapasiyang lumikas para makaiwas sa mga sitwasyong pinaniniwalaan nilang posibleng mapanganib.Kapag kailanganin ang paglilikas ng komunidad, magbibigay ang mga lokal na opisyal ng impormasyon sa publiko sa pamamagitan ng media.Sa ilang pagkakataon, Ginagamit ang iba pang paraan ng pagbibigay babala tulad ng mga sirena, text alert, email o tawag sa telepono.
Ang haba ng oras na mayroon kaay batay sa panganib.Kung ang pangyayari ay isang kondisyon sa lagay ng panahon, tulad ng isang hurricane, maaaring mayroon kang isa o dalawang araw para makapaghanda.Gayunpaman, maraming sakuna ang hindi nagbibigay sa mga tao ng panahon na maipon man lang ang mga pinakapangunahing pangangailangan, kung kaya napakahalaga ng pagpaplano.
Planuhin kung paano mo titipunin ang iyong pamilya at mga supply at pangunahan ang maaari ninyong puntahan para sa magkakaibang mga sitwasyon.Pumili ng ilang destinasyon sa magkakaibang direksiyon para mayroon kayong ibang opsiyon sa isang emergency at alam ang mga ruta ng paglikas para makapunta sa mga destinasyong iyon.
Mga Pamatnubay sa Paglilikas
Magkakaroon ng mga kondisyon kung san magpapasiya kang lumikas o may mga sitwasyon na uutusan kang umalis.Sundin ang mga pamatnubay na ito para sa mga paglikas:
- Magplano ng mga lugar kung saan kayo magkikita ng iyong mga kapamilya, kapwa sa loob at labas ng sarili ninyong komunidad.Gamitin ang Planong Pang-emergency ng Pamilya para mapagpasiyahan ang mga lokasyon na ito bago magkaroon ng sakuna.
- Kung mayroon kang kotse, punuin an g tangke ng gasolina kung posibilidad ang paglikas.Panatilihing may kalahating tangke ng gasolina sa lahat ng oras saka-sakaling may di-inaasahang paglikas na gagawin.Maaaring sarado ang mga gasolinahan kapag may emergency at hindi makabomba ng gasolina kapag walang kuryente.Planuhing magdala ng isang kotse kada pamilya para mabawasan ang pagbara ng trapiko at pagkaantala.
- Maging pamilyar sa mga alternatibong ruta at iba pang paraan ng transportasyon sa inyong lugar.Pumili ng ilang destinasyon sa magkakaibang direksiyon para mayroon kang mga opsiyon sa isang emergency.
- Umalis nang maaga para maiwasang maipit ng matinding lagay ng panahon.
- Sundin ang mga inirekomendang ruta ng paglikas.Huwag mag-shortcut, maaaring sarado ang mga ito.
- Maging alerto sa mga panganib sa lansangan tulad ng mga gumuhong daan o tulay at mga natumbang linya ng kuryente.Huwag magmamaneho sa mga bahang lugar.
- Kung wala kang kotse, planuhin kung paano kang aalis kung kailangan.Makipagkasundo sa kapamilya, kaibign o sa iyong lokal na pamahalaan.
- Bitbitin ang iyong emergency supply kit, maliban kung may dahilan para isipin mong kontaminado na ito.
- Makinig sa de-bateryang radyo at sundin ang mga lokal na tagubilin sa paglikas.
- Isama ang iyong mga alagang hayop, ngunit unawain na maaaring mga hayop na nagsisilbi lamang ang pahihintulutan papasok sa mga pampublikong sisilungan. Planuhin kung paanong pangangalagaan ang iyong mga alagang hayop sa isang emergency.
Kung may oras pa:
- Tawagan o i-email ang iyong kontak na nasa labas ng estado sa iyong planong pangkomunikasyon ng pamilya.Sabihin sa kanila kung saan ka pupunta.
- Iseguro ang iyong tahanan sa pamamagitan ng pagsara at pagkandado sa lahat ng pinto at bintana.
- Hugutin sa pagkaksaksak ang mga de-kuryenteng kagamitan tulad ng mga radyo, telebisyon at maliliit na kasangkapan.Iwanang nakasaksak ang mga freezer at refrigerator maliban kung may panganib ng pagbabaha.Kung may pinsala sa iyong tahanan at kung ipag-uutos sa iyo na gawin, patayin ang tubig, gas at kuryente bago umalis.
- Mag-iwan ng paalala na nagsasabi sa iba kung kailan ka umalis at kung saan ka patungo.
- Magsuot ng matibay na sapatos at damit na nagbibigay ng kaunting proteksiyon tulad ng mahabang pantalon, damit na mahaba ang manggas at sombrero.
- Alamin sa mga kapitbahay kung sino ang nangangailangan ng masasakyan.